جوان آنلاین: تعرفه‌های رئیس‌جمهور امریکا، بسیاری از جوامع و انجمن‌های طرفدار مطالعه کتاب و همچنین صاحبان مشاغل و اصناف صنعت نشر کتاب را با نگرانی روبه‌رو کرده‌است. این در حالی است که بر اساس یافته‌های یک تحقیق جدید، ۷۲ درصد از درخواست‌های سانسور کتاب‌ها در امریکا از سوی نهاد‌های دولتی و مدیران کتابخانه‌ها صورت می‌گیرد.
شرایط ایجاد شده برای چاپ و نشر کتاب در امریکا در حال تبدیل شدن به لحظاتی سوررئال است؛ از یک طرف افزایش تعرفه‌های دولتی و از سوی دیگر سانسور شدید دولتی همانند دو لبه یک قیچی است که می‌توان از آن به نبرد با کتاب تعبیر کرد.
حمله تعرفه‌ای به کتاب
خبرگزاری ان‌بی‌سی به عنوان یکی از رسانه‌های شناخته شده امریکا از احتمال افزایش قیمت کتاب و همچنین اخباری مبنی بر اینکه برخی از کتابفروشان بین‌المللی در حال ارزیابی مجدد سیاست‌های خود در مورد فروش به ایالات متحده هستند، ابراز نگرانی کرده‌است. «لیا ریدز»، مؤسس شبکه اجتماعی تیک‌تاک که ویدئوی وی در مورد تأثیر تعرفه‌ها بر صنعت کتاب بیش از ۶۰۰ هزار بار از سوی مخاطبان دیده شده‌است، می‌گوید: «این خیلی از کنترل خارج شده‌است و صنعت کتاب یک صنعت کوچک در جهان بزرگ است.»
در چند روز گذشته، ده‌ها نفر دیگر در جامعه بوک‌تاک ویدئو‌های مشابهی را منتشر کرده‌اند که از مسئله گران شدن کتاب‌ها نگران هستند. دولت ترامپ در دستور اجرایی خود تنها چند مورد از کتاب‌ها مثل نسخه‌های کاغذی انجیل و کتاب‌های درسی کودکان دبستانی را از تعرفه‌ها مستثنی کرده و همین موجب نگرانی بسیاری از ناشران شده‌است.
به گفته برایان اولری، مدیر اجرایی گروه مطالعه صنعت کتاب، یک سازمان تجاری ایالات‌متحده که شامل برخی از بزرگ‌ترین ناشران کتاب است، تعرفه‌های جدید می‌تواند هزینه تولید کتاب را افزایش دهد، به نوبه خود حاشیه سود ناشران را کاهش دهد و در نهایت قیمت را در صندوق افزایش دهد.
بیشتر کتاب‌هایی که در ایالات‌متحده به فروش می‌رسند در داخل این کشور چاپ می‌شوند، اما مواد اولیه لازم و همچنین قطعات ماشین‌آلات مورد نیاز برای نگهداری خود تجهیزات چاپ هنوز وارد می‌شود. در سال ۲۰۲۳، ایالات متحده بیش از ۴۰۹ میلیون دلار کاغذ وارد کرد که بیشتر آن برای چاپ کتاب استفاده می‌شود. ۷۳ درصد آن از کانادا آمده‌است.
و اینک سانسور
بر اساس یافته‌های یک تحقیق جدید، اکثر درخواست‌ها برای سانسور کتاب‌ها در امریکا از سوی نهاد‌های دولتی و مدیران کتابخانه‌ها صورت گرفته‌است. انجمن کتابخانه‌های امریکا (ALA) گزارش داده است که ۷۲درصد از درخواست‌ها برای سانسور کتاب‌ها از سوی گروه‌های فشار، نهاد‌های دولتی، مقامات منتخب، اعضای هیئت‌مدیره و مدیران کتابخانه‌ها مطرح شده‌اند و تنها ۱۶ درصد از تلاش‌ها برای ممنوعیت کتاب‌ها توسط والدین و ۵ درصد نیز توسط کاربران انفرادی کتابخانه‌ها صورت گرفته‌اند.
در گزارش سال ۲۰۲۵ با عنوان «وضعیت کتابخانه‌های امریکا» که به تازگی منتشر شده، آمده‌است: «این درخواست‌ها برای حذف یا محدود کردن کتاب‌ها و سایر منابع کتابخانه‌ای، ناشی از احساسات مردمی یا خودجوش نیستند. اغلب تلاش‌های سانسور کتاب اکنون از سوی گروه‌ها و جنبش‌های سازمان‌یافته و ثروتمندی صورت می‌گیرند که مدت‌هاست در پی محدود کردن دسترسی به اطلاعات و اندیشه‌ها هستند.»
بسیاری از سازمان‌هایی که رهبری این حرکت سانسور کتاب را بر عهده دارند، گروه‌هایی تحت عنوان «حقوق والدین» هستند؛ برجسته‌ترین آنها گروه «Moms for Liberty» است که پیوند‌های محکمی با حزب جمهوری‌خواه دارد و به عنوان «افراطی» توصیف شده‌است. پل باورز از اتحادیه آزادی‌های مدنی امریکا (ACLU) در اواخر سال ۲۰۲۳ نوشت: «آنها همیشه مادر نیستند، همیشه فرزندی ندارند، و قطعاً به آزادی برای دیگران اهمیتی نمی‌دهند.»
سهم کارزار‌های سازمان‌یافته در تلاش برای سانسور کتاب‌ها در سال‌های اخیر به شدت افزایش یافته‌است. بین سال‌های ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۰، گروه‌های فشار، اعضای هیئت‌مدیره، مدیران و مقامات منتخب به‌طور متوسط سالانه ۴۶ عنوان را به چالش می‌کشیدند، اما در سال ۲۰۲۴، این رقم به ۴ هزار و ۱۹۰ عنوان رسید.
رایج‌ترین دلایل برای به چالش کشیدن کتاب‌ها شامل اتهامات مرتبط با محتوای مستهجن، وجود مضامین یا شخصیت‌های اقلیت جنسیتی و بحث در مورد نژاد، نژادپرستی و عدالت اجتماعی بوده‌اند. به گزارش گاردین، دبورا استون، مدیر دفتر آزادی اندیشه انجمن کتابخانه‌های امریکا گفت: «جنبش ممنوعیت کتاب‌ها، جنبش والدین نیست، بلکه جنبشی حزبی است که هدفش محدود کردن آزادی خواندن ماست.»
سانسور از طریق حذف ضمنی!
در این گزارش، فهرستی از ۱۰ کتابی که در سال ۲۰۲۴ بیش از همه به چالش کشیده شده‌اند نیز منتشر شده‌است؛ از جمله آثار تونی موریسون و جان گرین. بیشترین چالش مربوط به کتاب «همه پسر‌ها غمگین نیستند» است؛ کتاب خاطراتی نوشته‌جورج‌ام. جانسون که درباره‌تجربه او به عنوان مردی سیاهپوست و متعلق به یک اقلیت جنسیتی در نیوجرسی و ویرجینیا است.
در ماه آگوست سال گذشته، گروه «Moms for Liberty» دادخواستی به دادگاهی در نیویورک ارائه داد و خواستار صدور دستور قضایی برای حذف این کتاب از کتابخانه یک مدرسه شد. در این دادخواست آمده بود که این کتاب «حاوی الفاظ رکیک و محتوای زننده» و «چندین مورد از جمله سوءاستفاده جنسی» است.
تعداد تلاش‌ها برای سانسور کتاب‌ها و دیگر منابع کتابخانه‌ای از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴ کاهش یافته و از هزار و ۲۴۷ به ۸۲۱ مورد رسیده که باعث کاهش تعداد کل کتاب‌های به چالش کشیده‌شده از ۹ هزار و ۲۱ به ۵ هزار و ۸۱۳ عنوان شده است.
به گفته انجمن کتابخانه‌های امریکا، این کاهش ممکن است ناشی از گزارش‌نشدن موارد باشد یا به خاطر «سانسور از طریق حذف ضمنی»؛ بدین معنا که مثلاً کارکنان کتابخانه به دلیل ترس از جنجال، کتاب‌ها را در بخش‌های کم‌دسترس قرار می‌دهند. همچنین، ممکن است این کاهش به دلیل محدودیت‌های قانونی جدید در مورد کتاب‌هایی با «مضامین بحث‌برانگیز» باشد که باعث شده این عناوین به‌طور کامل از کتابخانه‌ها حذف شوند.
